Door verder te klikken accepteert u cookies. Functionele en analytische cookies worden anoniem verzameld en gebruikt om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van deze website.  Meer informatie. 

Wat als je kind hoogbegaafd is?

Kinderen leren

Er zijn verschillende ideeën over wat hoogbegaafdheid precies is en er is geen duidelijke definitie. Hoogbegaafde kinderen hebben een aangeboren talent om heel goed te presteren op één of meerdere gebieden. Ze hebben een hoge intelligentie en kunnen bijvoorbeeld goed abstract denken. Volgens onderzoekers hebben deze kinderen veel doorzettingsvermogen en kunnen ze zich goed concentreren, vooral als ze iets interessant vinden. Ook speelt creativiteit vaak een belangrijke rol bij hoogbegaafdheid.

Kenmerken

Andere deskundigen zeggen dat hoogbegaafde kinderen niet alleen slim zijn, maar ook anders voelen. Ze zijn bijvoorbeeld erg gevoelig, hebben een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, zijn kritisch en leggen de lat hoog voor zichzelf. Deze kinderen voelen zich vaak anders dan hun leeftijdsgenoten, wat hen soms moeilijkheden kan geven.

Niet alle hoogbegaafde kinderen zijn hetzelfde. Elk kind heeft zijn eigen kenmerken en talenten.

Kansen

Hoogbegaafde kinderen kunnen nu en later veel bijdragen aan de maatschappij, bijvoorbeeld op het gebied van creativiteit, technologie en het oplossen van moeilijke problemen.

Uitdagingen

Sommige hoogbegaafde kinderen hebben geen problemen, maar anderen lopen tegen uitdagingen aan. Ze kunnen zich te veel aanpassen aan hun omgeving en daardoor minder goed presteren. Dit kan leiden tot verveling, mentale problemen en soms zelfs tot schooluitval.

Peers (gelijkgestemden)

Hoogbegaafde kinderen vinden het fijn om met andere slimme kinderen om te gaan. Onderzoek laat zien dat ze zich dan beter ontwikkelen, zowel op cognitief als op sociaal-emotioneel gebied.

Wel of geen IQ-test?

Het is belangrijk om altijd naar de leer- en ontwikkelbehoeften van het kind te kijken. Een IQ-test is niet altijd nodig, maar kan soms nuttig zijn. Bijvoorbeeld voor toelating tot een speciale school voor hoogbegaafde kinderen. Ook kan zo’n test helpen om te weten op welk niveau het kind zit, zodat schoolwerk aangepast kan worden. Ouders vinden soms ook rust als de test duidelijkheid geeft.

Ouders

Onderzoek toont aan dat de thuissituatie invloed kan hebben op de prestaties van hoogbegaafde kinderen. Thuis kunnen ouders helpen door nieuwsgierigheid te stimuleren en uitdagingen te bieden. Veel ouders vinden dit lastig, omdat ze niet zeker weten wat goed is. Ze durven dit vaak niet te delen uit angst voor kritiek. Daarom is het belangrijk dat ouders goede ondersteuning en advies krijgen. Ook andere mensen, zoals familieleden of leraren, kunnen baat hebben bij meer kennis over hoogbegaafdheid, vooral als ze met deze kinderen werken of tijd met hen doorbrengen.

Ondersteuning, informatie en advies

Boekenhoek:

Over hoogbegaafdheid zijn inmiddels veel boeken met zinvolle informatie en tips geschreven. Hieronder vind je een overzicht met leestips voor ouders van (vermoedelijk) hoogbegaafde kinderen, en kinderen zelf. Boeken kunnen kostbaar zijn, bekijk daarom via deze link of het boek dat je zoekt, bij de bibliotheek verkrijgbaar is: https://probiblio.hostedwise.nl/wise-apps/opac/6251/catalog/

Leestips:

Leestips voor ouders:

  • Breedijk, J., & Nauta, N. (2012). Hoogbegaafde Pubers, onderweg naar hun toekomst. Boom.
  • Dawson, P., & Guare, R. (2009). Slim maar… Hogrefe. 
  • Kieboom, T., & Venderickx, K. (2017). Meer dan intelligent. Lannoo. 
  • Meersman, A. (2017). Kleuters die nét iets meer kunnen. Acco Learn. 
  • Mönks, F., & Ypenburg, I. (2011). Hoogbegaafdheid bij kinderen. Boom. 
  • Terpstra, F. (2023). Hoogbegaafde kinderen leren vanzelf. 
  • Van Bijsterveld, S. (2013). De gids over hoogbegaafde kids. 80 Praktische opvoedtips. Scrivo Media. 
  • Van Gerven, E. (2024). De Gids 2.0. Maak Je Eigen Onderwijsboek. 
  • Webb, J. T., Gore, J.L., De Vries, A.R., & Amend, E.R. (2020). De begeleiding van hoogbegaafde kinderen (K Jurgens, Vert.; 2e druk). Koninklijke van Gorcum.

Leestips voor kinderen / jongeren met kenmerken van begaafdheid zelf:

  • Breedijk, J., & Nauta, N. (2012). Hoogbegaafde Pubers, onderweg naar hun toekomst. Boom.
  • Deak, J. (2017). Je fantastische elastische brein. Bazalt Educatieve Uitgaven. (Tip voor leerkrachten of HB-specialisten uit het onderwijs: Bij dit boek is een downloadbaar lesplan ontwikkeld dat bestaat uit drie activiteitensets. Deze klassikale activiteiten moedigen kinderen aan om te reflecteren op hun individuele ervaringen, met name ervaringen die betrekking hebben op persoonlijk succes en gebieden van groei.)
  • Kieboom, T. (2020). Wat als je hoogbegaafd bent? Doe-boek voor kinderen die hoogbegaafd zijn. Pelckmans.
  • Lammers van Toorenburg, W. (2009). Hoogbegaafd, nou én? Samsara Uitgeverij. 
  • Reynolds, P.H. (2003). De Stip. Lemniscaat.
  • Van Straaten, H. (2017). Joris puzzelt een dino. Leopold.
  • Van Zetten, M. (2013). Ben jij een Cheetah? Novilo.

Luistertips:

Luistertips voor ouders

Leuke podcasts! Tips van HB-kids voor HB-kids:

Platforms:

(Lokaal) Aanbod van activiteiten en ondersteuning: 

Ben jij op zoek naar een hoogbegaafdheidsprofessional in de buurt? Klik hier voor hoogbegaafdheidsspecialisten met een eigen praktijk bij jou in de buurt.

Meer dan eens hebben scholen of schoolbesturen ook een specialist hoogbegaafdheid in dienst. Ben je op zoek naar een passende school voor je (vermoedelijk) hoogbegaafde kind? Vraag dan gerust eens naar de kennis en expertise die een school in huis heeft. 

Heeft u behoefte aan extra informatie of advies als het gaat om passend onderwijs voor uw kind? Bij Samenwerkingsverband Waterland kunnen ouders terecht voor deskundig advies op dit gebied. Ga naar: https://www.swvwaterland.nl/ouders/#ouderjeugdsteunpunt 

Binnenkort meer informatie over actueel aanbod van ondersteuning en activiteiten.

Bent u ouder van een (vermoedelijk) hoogbegaafd kind en wilt u op de hoogte blijven van ons actuele aanbod? Mail dan naar cjg@edam-volendam.nl 

____________________________________

Bronnenoverzicht: 

  • Gronostaj, A., Werner, E., Bochow, E., & Vock, M. (2016). How to learn things at school you don’t already know: Experiences of gifted grade-skippers in Germany. Gifted Child Quarterly, Vol.60(I), 31-46.
  • Kieboom, T., & Venderickx, K. (2017). Meer dan intelligent. Lannoo. 
  • Mönks, F.J., & Ypenburg, I.H. (1995). Hoogbegaafde kinderen thuis en op school. Samson. 
  • Renzulli, J.S. (1977). The enrichment triad. Mansfield Center: Creative Learning Press. 
  • Siegle, D. & McCoach, D.B. (2018). Underachievement and the gifted child. In S.I. Pfeiffer, E.E. Shaunessy-Dedrick, M.E. Foley-Nicpon. (Ed.), APA Handbook of Giftedness and Talent (pp.559-573). American Psychological Association.
  • Stichting Leerplan Ontwikkeling, (2024). Peergroup onderwijs. SLO. Geraadpleegd op 8 oktober 2024, van https://www.slo.nl/thema/meer/begaafde-leerling/onderwijsaanpassingen-po/peergrouponderwijs/
  • Van Tassel-Baska, J. (2018). Considerations in curriculum for gifted students. In S.I. Pfeiffer, E.E. Shaunessy-Dedrick, M.E. Foley-Nicpon. (Red.), APA Handbook of Giftedness and Talent (pp.349-369). American Psychological Association.

____________________________________